Çocuklar İçin Sebze ve Meyveler

Çocuklarda sağlıklı beslenme alışkanlığının temelinde sebze ve meyveler var. Onların büyüme gelişmesine yardım eden sebze ve meyveler doğada bolca var ancak bunları çocuğunuza sevdirmek ve çeşitliliğini sağlamak ise sizin elinizde…

Yeterli, dengeli, sağlıklı, rengarenk ve moral yükseltici bir beslenme için, bir-iki sebze-meyve türünden çok yemek yerine, değişik türde sebze-meyveden gereksinen miktarlarda yenmelidir. Bitkilerin her türlü yenebilen kısmı sebze ve meyve grubu altında toplanır. Bileşimlerinin önemli kısmı sudur. Vitaminler ve mineraller bakımından zengindirler. Folik asit, A vitamini ön öğesi olan beta-karoten, E, C, B2 vitamini, kalsiyum, potasyum, demir, magnezyum, posa ve diğer antioksidan özelliğe sahip bileşiklerden zengindirler. Sebze-meyveler vücuda zararlı maddelerin vücuttan atılmasına yardımcı besinlerdir.

Sebze ve meyvelerin vücuttaki fonksiyonları:

• Çocuklarda büyüme ve gelişmeye yardım ederler.
• Sebze ve meyveler çocuklarda sağlıklı beslenme alışkanlıklarının temelini oluşturur.
• Hücre yenilenmesini ve doku onarımı sağlarlar.
• Deri ve göz sağlığı için temel öğeler içerirler.
• Diş eti ve diş sağlığını korurlar.
• Kan yapımında görev alan öğelerden zengindirler.
• Hastalıklara karşı direncin oluşumunda etkindirler.
• Doygunluk hissi sağlarlar.
• Çocuklarda dengesiz beslenmeye bağlı şişmanlık ve kronik hastalıkların (kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, bazı kanser türleri) oluşma riskini azaltırlar.
• Bebeklerde tamamlayıcı beslenmeye geçildiği zaman kabızlık problemi gelişebilir. Sebze ve meyveler bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olurlar.

Çocukları çeşitli renk ve türlerde sebze ve meyve yemeye teşvik edin. Farklı sebzeler, farklı besin öğeleri içerdikleri için gün içerisinde tüketilen sebzelerin çeşitlendirilmesi gerekir. Bir gün içerisinde, koyu sarı sebzeler (havuç, patates), koyu yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, marul, roka, maydanoz, kıvırcık, semizotu vb.), nişastalı sebzeler (patates, bezelye) ve diğer sebzeler (domates, salatalık, kabak, taze fasulye, biber vb.) dengeli bir şekilde tüketilmelidir.

Meyveler de, içerdikleri besin öğeleri ve miktarı bakımından farklıdır. Bu nedenle meyve tüketiminde de çeşitlilik sağlanmalıdır. Genellikle turunçgil grubu ve çilekler vitamin C ve kiraz, kara üzüm, kara dut diğer antioksidanlardan zengin iken; muz, elma gibi meyveler potasyumdan zengindirler.

Besinler içerdikleri yararlı kimyasalların çeşitleri açısından da farklıdırlar. Bir sebze ya da meyvede bir tür, diğerinde başka bir tür vücudun savunma sistemini güçlendirici antioksidan öğe bulunmaktadır. Nitekim tek bir antioksidan öğe saf olarak insanlara verildiği zaman sağlık koruyucu etkisi görülmezken, değişik tür sebze ve meyve yenerek birkaç tür antioksidan öğenin alınması sağlığın korunmasında yararlı olmaktadır. Çocukların bağışıklık sistemi için antioksidanlar çok önemlidir. Bu nedenle sebze ve meyveler çocuklar için vazgeçilmez olmalıdır.

Rengarenk sofralar

Besinler, çocukların fizyolojik gereksinmesini karşıladığı kadar ruhsal durumunu da etkiler. Çocuklar sofraya oturduğu zaman yemeği önce görünümü ile değerlendirir. Bir ya da iki renkten oluşan sofra yerine farklı renkli besinlerin uyum içinde yer aldığı bir sofra, çocukların iştahını açar ve yenen besinlerin sindirimini kolaylaştırır. Değişik renklerin yer aldığı bir sofra, besin çeşitliliğinin iyi bir göstergesidir. Çeşit çeşit  meyveler-sebzeler  yemeklerden sonra ya da ara öğün olarak çocuklara sunulabilir. Çocuklarınıza ara öğünlerde abur cubur yerine sağlıklı yiyecekler olan 1-2 adet dilimlenmiş meyve veya dilimlenmiş salatalık veya 2-3 dal maydanoz verebilirsiniz. Siz anne-babalar bu beslenme saatine eşlik edebilir, ara öğünü zevkli hale getirebilirsiniz. Çocuklarınız bu beslenme saatinden keyif alacak ve zamanla alışkanlık haline gelecektir. Çocuklarınızın sevmediği sebze ve meyveleri yemesi için zorlamayın. Diğer sebze ve meyveleri tercih edin. Sevmediği sebze yemeklerini sevdiği yiyecekle birlikte değişik şekillerde sunun. Alışkanlık haline getirmeye çalışın ama asla ısrarda bulunmayın, teşvik edin.

Bunlara dikkat!

• Tüm sebze ve meyveler besin değeri içeriği ve ekonomik olması açısından mevsiminde, bol ve ucuz bulunduğu dönemlerde tüketilmelidir.
• Sebze ve meyveleri mümkün olduğunca çiğ tüketmek gerektiği çocuklara öğretilmeli ve alışkanlık haline gelmesi sağlanmalıdır.
• Sebze ve meyvelerin yenilebilen kabuklarını soymayın, eğer soymanız gerekiyorsa mümkün olduğunca ince soyun. Birçok vitamin ve mineral, sebze ve meyvelerin özellikle dış yapraklarında, kabuğunda veya kabuğun hemen altındaki kısımlarında bulunurlar; iç kısımlarda yoğunlukları daha azdır.
• Çocuklar günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketmelidir. Günlük alınan sebze ve meyvenin en az iki porsiyonu yeşil yapraklı sebzeler veya portakal, limon gibi turunçgiller veya domates olmalıdır.