BENZER KONULAR
İlginizi çekebilecek diğer konular
Krup çocukluk çağında sık rastlanan solunum yolu hastalıklarındandır. Bazı otoriteler üst solunum yolu, bazıları alt solunum yolu enfeksiyonu olarak kabul ederken en doğrusu “orta” solunum yolu olarak değerlendirmektir.
Krup, küçük çocuklarda kaba ve kalın ses, havlama benzeri kuru öksürük, kısa sürede gelişen solunum sıkıntısı ve nefes alırken belirgin zorlanma ile karakterizedir. Gırtlak ve gırtlak altı bölgeyi tutan enfeksiyon veya spazm söz konusudur. Aslında olay enfeksiyonla ilişkili ise, genellikle hem gırtlak (larenks), hem trakea (havayollarının dallanmadan önceki kısmı), hem de bronşlar enfektedir.
Krup etkeni sıklıkla virüslerdir, ancak trakea iltihaplanmışsa (trakeit) etken genellikle bakteriyeldir. Bazen akciğer dokusu da tutulabilir. Krupla benzer tabloyu, yabancı cisim aspirasyonu, travma (entübasyon), ani gelişen alerjik reaksiyonlar da yapabilir.
En sık neden viral enfeksiyonlar olsa bile, bakteriyel ve atipik ajanlar da krupa yol açabilir. Hızlı gelişen lavingotrakeit ve spazmatik krupta sadece viral ajanlar sorumlu olurken olaya bronşit de iştirak etmişse bakteriyel ve viral ajanların sorumlu olabileceği akılda tutulmalıdır.
Krup en fazla 1-6 yaş arası (özellikle 6 ay-3 yaş) çocuklarda görülür ve ortalama görülme yaşı 18 aydır. Kış aylarında daha sık görülürse de aslında yılboyu görülebilir. Erkek çocuklarda daha fazla rastlanır.
Klinik belirtiler
Tipik olarak burun akıntısı, farenjit, öksürük ve hafif ateşle başlar. Ateş sıktır fakat genellikle 39 0C altındadır. 12-24 saat sonra solunum yolu tıkanıklığına ait belirtiler çıkar. Bunlar “havlar gibi öksürük”, kaba ses tonu, nefes alırken ötme gibi belirtilerdir. Bazen solunum güçlüğü gelişir. Hafif tablolar genellikle 3-7 günde düzelir. Ancak bazı çocuklarda ağır solunum yetmezliği ve sıkıntı olabilir. Belirtiler ağlama ile artabilir. Ağır tablo ilk 3-4 günde belirgin olup sonra azalarak kaybolur. Bazı vakaların hastaneye hatta yoğun bakıma yatırılması gerekir.
Spazmatik krup ise 3 ay-3 yaş arası çocuklarda genellikle geceleri ortaya çıkar. Gece aniden solunum güçlüğü, öksürük ve nefes alırken ses çıkarma başlar. Nemli hava uygulaması belirtileri hafifletebilir. Ani ödem gelişimi belirtilere yol açar. Hastalık tekrarlama eğilimindedir.
Tedavi
1) Buhar tedavisi: 19. yüzyıldan beri kullanılan bir tedavi yöntemidir. Soğuk buhar, hava yolu sekresyonlarını ve mukozayı nemlendirir. Eğer buhar verilirken solunum sıkıntısı artarsa bu tedavi kesilmelidir. Mentol gibi kokulu maddeler, solunum yollarında irritasyon ve reaktiviteye neden olabileceğinden kullanılmamalıdır.
2) Nebulize epinefrin
3) Kortikosteroidler: Antienflamatuvar etkileriyle laringeal mukoza ödemini azaltırlar. Tek doz olarak kas içine uygulanabildiği gibi buhar içinde de verilebilir.
4) Endotrakeal entübasyon: Soluk yolunun tıkanması durumunda nadiren gerekir.
5) Antibiyotikler: Sekonder bakteriyel enfeksiyon gelişmişse verilir.
6) Bol sıvı
7) Hib aşısının uygulanması
